Ostoja Przyrody Arctic to największy przyrodniczy obszar chroniony Stanów Zjednoczonych i jednocześnie najbardziej wysunięty na północ rezerwat Alaski. Jest to urozmaicony teren o powierzchni ponad osiemdziesięciu km2, złożony z pokrytych arktyczną tundrą płaskich nadmorskich równin na północy, zalesionych wyżyn środkowego biegu Jukonu oraz wznoszących się 2700 m n.p.m. Gór Brooksa, będących częścią Gór Skalistych. Rezerwat powstał w 1960 roku jako ostoja ochrony gatunkowej niedźwiedzi polarnych oraz ekosystemów i krajobrazów Arktyki, w tym setek tysięcy ptaków.
Najbardziej charakterystycznym ekosystemem Ostoi Przyrody Arctic jest arktyczna tundra, występująca na równinach okalających Morze Beuaforta. Charakterystyczną jej cechą jest wieloletnia zmarzlina, czyli znajdujący się pod powierzchniową warstwą gleby grunt, który jest zawsze zamarznięty. Obecność zmarzliny wynika z występujących tu prawie cały rok niskich temperatur powietrza oraz słabego nasłonecznienia w lecie, które nie jest w stanie rozmrozić niższych partii gruntu. Gdy nadchodzi lato, gleby Alaski rozmarzają na głębokość od trzydziestu centymetrów do trzech, czterech metrów. Ma to niekorzystny wpływ na drzewa, które w niektórych regionach nie mogą rozwijać korzeni pionowo w głąb gruntu. Między innymi z tego powodu arktyczna tundra nie jest zadrzewiona. Dominuje tam niska płożąca się roślinność – głównie mchy, porosty, trawy i turzyce. W granicach Ostoi Przyrody Arctic wieloletnia zmarzlina zalega przeważnie około pół metra w głąb gruntu. Ma ona zbawienny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie ekosystemu tundry, ponieważ zatrzymuje wodę z wiosennych roztopów przy powierzchni ziemi i przez całe lato jest źródłem wilgoci dla roślin.
Woda z roztopionego śniegu oraz lodu gromadzi się na powierzchni tundry w postaci płytkich rozlewisk, mogących jednak utrzymać przy życiu owady i ptaki, a nawet duże ssaki. Pomimo bowiem trudnych warunków klimatycznych, szata roślinna i zwierzęca tego terenu jest stosunkowo bogata. Wzdłuż urozmaiconej linii brzegowej Morza Beauforta występują wyspy barierowe, laguny, delty rzeczne oraz słone mokradła, które stanowią naturalne siedliska wędrownych ptaków wodnych. Występuje tu kilkaset gatunków roślin oraz kilkadziesiąt gatunków zwierząt, między innymi karibu, czyli renifery amerykańskie, które migrują pomiędzy zachodnią Kanadą a wybrzeżem Morza Beauforta. Latem właśnie na obszarze arktycznej tundry, w jednym z ostatnich prawdziwie dzikich pustkowi Ameryki Północnej, przychodzą na świat ich młode. Tu także rodzą się zimą zagrożone wyginięciem polarne niedźwiedzie.
Literatura:
Bielak S. R., Ostoja Przyrody Arctic – równiny bezkresnej Arktyki. „Aura” 2013 nr 8, s. 29-32.
Dodaj komentarz