25 lutego 2016 roku uchwalono ustawę o ponownym wykorzystaniu informacji sektora publicznego, która wejdzie w życie 16 czerwca br. Wcześniej powyższą materię regulował Rozdział 2a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Stosowanie przepisów w praktyce dostarczało mnóstwo problemów urzędom na które spadła odpowiedzialność za rozróżnienie zwykłego dostępu do informacji publicznej od jej ponownego wykorzystywania. Krytyka rozwiązań zawartych w przepisach doprowadzała do rządowej inicjatywy wyodrębnienia przepisów o ponownym wykorzystywaniu z ustawy o dostępie do informacji publicznej i uregulowanie tej materii w ustawie o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego.
Ponowne wykorzystywanie informacji publicznej należy rozumieć jako wykorzystywanie przez osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej informacji sektora publicznego, w celach komercyjnych lub niekomercyjnych innych niż pierwotny publiczny cel, dla którego informacja została wytworzona.
Informacją publiczną jest każda treść lub jej część, niezależnie od sposobu utrwalania, w szczególności w postaci papierowej, elektronicznej, dźwiękowej, wizualnej lub audiowizualnej, będącą w posiadaniu min.: jednostek sektora finansów publicznych a także innych państwowych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej lub osób prawnych, utworzonych w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym, niemających charakteru przemysłowego ani handlowego, jeżeli spełniają określone kryteria wynikające z przepisów ustawy, oraz ich związki.
Nie wszystkie instytucje sektora publicznego dotyczy ustawa. Do podstawowych wyłączeń należą: jednostki publicznej radiofonii i telewizji, państwowe i samorządowe instytucje kultury z wyjątkiem bibliotek, archiwów i muzeów. Przepisy nie dotyczą także uczelni, Polskiej Akademii Naukowej, oraz jednostek naukowych w rozumieniu przepisów ustawy o zasadach finansowania nauki. Nie dotyczy to jednak bibliotek naukowych (chyba że nie są prowadzone przez sektor publiczny), Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej i Państwowego Instytutu Geologicznego.
Każdemu przysługuje prawo do ponownego wykorzystania informacji sektora publicznego udostępnionych min. w Biuletynie Informacji Publicznej lub na wniosek o ponownym wykorzystaniu. Takie prawo ograniczają przepisy o ochronie informacji niejawnych oraz tajemnic ustawowo chronionych, a także ze względu na prywatność osoby fizycznej (ale nie osób pełniących funkcje publiczne) lub tajemnicę przedsiębiorcy.
Ustawa wymienia także inne wyjątki, min. informacje:
– których wytwarzanie przez podmioty zobowiązane nie należy do zakresu ich zadań publicznych określonych prawem;
– powiązanych z depozytami znajdującymi się w posiadaniu podmiotu zobowiązanego, o ile ich właściciele umownie wyłączyli możliwość ich udostępniania lub przekazywania w całości lub w określonym zakresie;
– do których prawa autorskie i prawa pokrewne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, prawa do baz danych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych, prawa do odmian roślin w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin, prawa własności przemysłowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej lub prawa własności przemysłowej podlegającego ochronie na podstawie umów międzynarodowych lub przepisów prawa Unii Europejskiej, przysługują podmiotom innym niż podmioty zobowiązane;
– będących w posiadaniu muzeów państwowych, muzeów samorządowych, bibliotek publicznych, bibliotek naukowych lub archiwów, w przypadku gdy pierwotnym właścicielem autorskich praw majątkowych lub praw pokrewnych były podmioty inne niż podmioty zobowiązane, a czas trwania tych praw nie wygasł.
Podmioty, które są zobowiązane do udostępnienia i przekazania informacji sektora publicznego w celu ponownego wykorzystania publikują na swoich BIP-ach w menu przedmiotowym, zakładce „Ponowne wykorzystanie” min.: warunki ponownego wykorzystania, informację o wysokości oraz zasady określania opłat za ponowne wykorzystanie, jakie środki prawne przysługują w przypadku odmowy wyrażenia zgody na ponowne wykorzystanie czy możliwości prawa sprzeciwu. Jeśli w BIP-e lub centralnym repozytorium informacji publicznej podmiotu nie znajdą się powyższe zasady, traktuje się iż udostępnienie stosuje się bez warunków.
Artykuł 13 ust 1 Ustawy mówi, że informację publiczną udostępnia się lub przekazuje w celu ponownego wykorzystania bezwarunkowo. Jednak podmioty zobowiązane mogą określić swoje zasady w przypadku informacji mających cechy utworu lub przedmiotu praw pokrewnych w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych lub stanowiących bazę danych w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie baz danych, do których przysługują mu autorskie prawa majątkowe lub prawa pokrewne. Warunki mogą dotyczyć obowiązku podania źródła i daty wytworzenia oraz pozyskania, informacji o przetworzeniu a także zakresu odpowiedzialności udostępniającego.
Udostępnienie informacji sektora publicznego do ponownego wykorzystania jest bezpłatne. Podmioty zobowiązane do udostępnienia mogą jednak określić opłaty w sytuacji gdy przygotowanie lub przekazanie informacji pociąga za sobą dodatkowe koszty.
W sytuacji, gdy informacja publiczna:
– nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej lub centralnym repozytorium;
– została udostępniona w sposób inny i bez określonych warunków ponownego wykorzystania oraz informacji o opłatach;
– gdy będzie wykorzystywana na warunkach innych niż zostały dla tej informacji określone,
składa się wniosek o ponowne wykorzystanie informacji sektora publicznego.
Wniosek powinien zawierać min.:
– nazwę podmiotu zobowiązanego;
– wnioskodawcę (tym imię i nazwisko lub nazwę oraz adres);
– wskazanie informacji sektora publicznego, która będzie ponownie wykorzystywana, a jeżeli jest już udostępniona lub przekazana, warunki, na jakich ma być ponownie wykorzystywana, oraz źródło udostępnienia lub przekazania;
– wskazanie celu ponownego wykorzystywania (komercyjny albo niekomercyjny), w tym określenie rodzaju działalności, w której informacje sektora publicznego będą ponownie wykorzystywane, w szczególności wskazanie dóbr, produktów lub usług;
– wskazanie formy przygotowania informacji sektora publicznego, a w przypadku postaci elektronicznej, także wskazanie formatu danych;
– wskazanie sposobu przekazania informacji sektora publicznego, o ile nie została udostępniona lub przekazana w inny sposób, albo sposobu dostępu do informacji gromadzonych w systemie teleinformatycznym.
Wniosek podmiot zobowiązany rozpatruje niezwłocznie, nie później jednak niż 14 dni od otrzymania wniosku. Odmowa wyrażenia zgody na ponowne wykorzystanie informacji sektora publicznego w sytuacji gdy prawo do ponownego wykorzystania podlega ograniczeniom, ma charakter decyzji administracyjnej.
Reasumując:
– podniesiono do rangi odrębnej ustawy ponowne wykorzystanie informacji publicznej;
– rozszerzono zakres podmiotowy o biblioteki, muzea i archiwa;
– rozszerzono zakres przedmiotowy, już nie tylko informację publiczną można będzie ponownie wykorzystać, ale także całe zasoby instytucji publicznych, co znajduje uzasadnienie w terminologii ustawy, mowa jest o ponownym wykorzystaniu informacji sektora publicznego a nie informacji publicznej;
– nowe przepisy znoszą wzór wniosku o ponowne wykorzystanie informacji sektora publicznego.
Dodaj komentarz