Archipelag Aland składa się z ponad sześciu i pół tysiąca wysp rozciągniętych pomiędzy Szwecją i Finlandią. Pierwsze wzniesienia archipelagu wyłoniły się z Morza Bałtyckiego około ośmiu tysięcy lat przed nasza erą i co ciekawe, proces ten trwa po dziś dzień. Szacuje się, że średnio na sto lat wynurza się z wody pół metra lądu. Kolonizacja wysp archipelagu miała początek w czwartym tysiącleciu przed naszą erą. Ówczesna ludność zajmowała się łowiectwem i rybactwem, nieco później także uprawą roli i hodowlą bydła. Trwałe osadnictwo rozpoczęło się dopiero w epoce brązu. W latach 400 p.n.e. do 500 n.e. miały tam miejsce poważne zmiany klimatyczne, które na jakiś czas zmniejszyły zaludnienie na wyspach. Kolejna fala ludności, głównie z zachodu, osiadła na tym terenie już na stałe. Administracyjnie archipelag należy do Finlandii. W chwili obecnej zamieszkuje go 25 tysięcy mieszkańców. Archipelag podzielony jest na szesnaście gmin. Jedynym miastem na wyspach i zarazem ich stolicą jest dwunastotysięczne Mariehamn.
O niewątpliwej atrakcyjności terenów archipelagu przesądza zróżnicowany krajobraz, ze śladami niewielkiej interwencji człowieka. Dobrze rozbudowana sieć dróg oraz liczne połączenia promowe między wyspami pozwalają na swobodne dotarcie w odległe jego zakątki. Za najlepsze sposoby zwiedzania uważa się tu wędrówki rowerowe i piesze oraz spływy kajakowe. Natura Aland ma wiele różnorodnych form. Spotykamy tu ubogie, pokryte mchem i porostami skaliste szkiery wokół wybrzeży i głębokie lasy w środkowych równinach. W głębi lądu przyroda jest bardziej zielona i bujna. Z tarasów widokowych można podziwiać fiordy i nagie strome zbocza skał. Archipelag tworzą granitowe skały pokryte żyzną glebą. W tutejszym krajobrazie spotkać można tajemnicze groty, pozostałości osad z epoki kamienia, groby z epoki brązu oraz grody Wikingów. Również ciekawa jest fauna i flora skupiona w lokalnych rezerwatach przyrody.
Niemal codziennym zajęciem mieszkańców oraz turystów jest wędkowanie. Trzeba jednak pamiętać, że na złowione ryby obowiązują tu okresy i wymiary ochronne. Prawo do polowania przysługuje już wyłącznie ludności miejscowej. Istotnym ograniczeniem dla chcących zamieszkać w tej części świata jest zakaz nabywania gruntu oraz inwestowania na wyspach obywatelom innych państw. Mieszkańcy Aland chronią bowiem swoje dziedzictwo i naturalny krajobraz. Jest to też obszar całkowicie zdemilitaryzowany.
Na podst.: K. Pawełko, Archipelag alandzki – przyroda na szkierowych wyspach Bałtyku. „Aura” 2014 nr 1, s. 20-22.
Dodaj komentarz